Maurten gel ben bi chinh phuc moi cuoc dua Maurten gel ben bi chinh phuc moi cuoc dua

Thực Hư nhai kẹo Cao Su giúp đốt cháy calo Giảm Cân, Giảm Nọng Cẳm ?

Ngày đăng: Th 3 01/11/2022
Mục lục bài viết

    Thói quen nhai kẹo cao su giúp đốt cháy calo, tránh được việc ăn vặt, giảm cơn đói. Việc chuyển động lặp đi lặp lại sẽ tăng cường cơ hàm.

    Nghiên cứu cho thấy những người nhai kẹo cao su tiêu thụ khoảng 68 calo mỗi buổi trưa và không cần ăn thêm gì sau đó trong ngày. Nhai kẹo giúp họ thỏa mãn cơn thèm và cưỡng lại được việc hấp thụ ăn chứa chất béo, giúp bạn dễ dàng giảm cân hơn. Không chỉ như thế, người nhai kẹo cao su thường xuyên đốt cháy 5% calo so với những người không dùng.

    nhai keo cao su co giam can khong

    Tuy nhiên  đây có phải là cách tốt để giảm cân? Bài viết sau đây sẽ giải đáp cho bạn phần nào về việc ăn kẹo cao su có giảm cân hay gây tăng cân hay không.

    1. Thực hư Nhai kẹo cao su có giúp giảm cân? 

    nhai keo cao su giam nong cam

    Kẹo cao su hay còn được gọi là kẹo singum là một loại kẹo mềm dùng để nhai nhưng không nuốt. Sau khi nhai một thời gian, lượng đường có trong kẹo cao su sẽ tan nhanh chóng, khiến kẹo hết ngọt.

    Có một sự thật là: nhai một thanh hoặc hai miếng kẹo cao su sẽ không giúp bạn giảm cân một cách nhanh chóng. Nhai chắc chắn sẽ không đốt cháy nhiều calo, và nó sẽ không làm mất đi lượng calo nếu bạn vừa hấp thụ từ một bữa ăn thịnh soạn với nhiều dưỡng chất.

    Xem thêm: Bài tập tốt nhất để đốt cháy calo là gì?

    Tuy nhiên, đối với một số người, việc nhai một miếng kẹo cao su có thể là một chiến lược hữu ích khi giảm cân, đặc biệt là nếu làm như vậy giúp bạn tránh xa việc ăn vặt vào buổi trưa, ăn đêm hoặc ăn tối trong món tráng miệng.

    Để trả lời cho câu hỏi nhai keo cao su có giúp giảm được cân nặng không thì điều này phụ thuộc vào loại kẹo mà bạn ăn, số lượng và thời điểm ăn trong ngày.

    1. Loại kẹo cao su mà bạn nạp vào cơ thể

    Kẹo cao su có nhiều hương vị, hình dạng và kích cỡ không giống nhau. Ngày nay có các loại cơ bản như:

    • Kẹo gum thổi: Không chỉ được ăn kẹo, bạn còn có thể thổi bong bóng ngộ nghĩnh từ kẹo cao su.
    • Kẹo gum không đường: Thay vì sử dụng đường, kẹo gum không đường có các chất làm ngọt nhân tạo để cung cấp vị ngọt.
    • Kẹo gum viên tròn: Kẹo này có hình dạng như quả bóng. Đây là một trong những loại phổ biến nhất.
    • Kẹo gum có nhân: Trong phần lõi của kẹo có chứa một khối mềm thường là chất lỏng vị khá thơm ngon ví dụ như sô cô la dạng lỏng.
    • Kẹo gum dạng thanh: có hình dáng mỏng, phẳng, hình chữ nhật.
    • Kẹo gum dải: Giống kẹo cao su dạng thanh nhưng dài hơn, được cuộn lại thành cái khối hình trụ, người nhai có thể xé nhỏ ra ăn nếu muốn.
    • Kẹo gum được tẩm thuốc: Là một loại kẹo có mục đích đưa các chất có trong thuốc vào trong dòng máu nhanh hơn thuốc viên.
    • Kẹo gum chức năng: Là một loại cao su có chức năng nhất định. Ví dụ như sử dụng kẹo để cung cấp caffeine, vitamin hoặc cái gì đó cho cơ thể.

    Về mặt lý thuyết, nếu bạn ăn quá nhiều kẹo cao su thì lượng calo sẽ có thể tăng lên, nếu đó là loại kẹo cao su có đường. Do đó, bạn có thể tăng cân nếu như ăn quá nhiều và thường xuyên.

    Nhưng nếu, bạn ăn những loại kẹo cao su không đường thì mức gia tăng calo hoàn toàn không đáng kể (thông thường mỗi viên kẹo cao su không đường chỉ chứa khoảng 5 calo). 

    Bất kỳ chuyển động nào bạn thực hiện đều đốt cháy calo. Theo Tạp chí Y học New England, mỗi giờ nhai kẹo cao su giúp ta đốt cháy 11 calo trong cơ thể nhiều hơn khoảng 19% mức tiêu hao của một người bình thường ngồi trên ghế trong khoảng thời gian tương đương. Số calo tiêu hao có thể thấp hơn khi bạn chọn nhai kẹo cao su có nhiều đường. Một thanh cao su không đường chứa khoảng 5 calo, bạn sẽ tiêu hao hơn gấp đôi khi nhai trong 60 phút. 

    Nếu bạn nhai kẹo cao su mỗi ngày trong 4 giờ, bạn sẽ đốt khoảng 308 calo mỗi tuần. Con số calo tiêu hao thấp có thể khiến độc giả thất vọng. Tuy nhiên, bạn nên nhớ, không có viên thuốc kỳ diệu nào giúp giảm cả chục kg trong một tuần mà không gây hậu quả xấu cho sức khỏe. 

    Một số loại kẹo cao su không đường được “đính kèm” trong chế độ ăn kiêng giảm cân của nhiều người. Nó giống như một cộng sự hỗ trợ cho quá trình giảm cân. Những thanh kẹo cao su không đường không giúp bạn giảm cân một cách trực tiếp. Mà nó là một yếu tố làm giảm cảm giác thèm ăn của nhiều người. Từ đó, họ sẽ hạn chế nạp những loại thực phẩm béo ngậy hay đồ ăn vặt vào cơ thể. Khi khẩu phần ăn giảm xuống thì khả năng giảm cân sẽ tốt hơn. Thế nên, một số nhà sản xuất tạo ra loại kẹo cao su với hương vị đặc biệt giúp cho bạn “giảm sự yêu thích” với những đồ ăn ngọt hoặc đồ ăn vặt.

    Vì vậy, nếu bạn đang ăn một loại kẹo cao su không đường,bạn không cần phải lo lắng về việc tăng cân. Tuy nhiên, hãy sử dụng thứ kẹo này theo cách ‘thông minh’. Nếu bạn có thói quen ăn vặt vào giữa buổi, đặc biệt các món ăn ấy có vẻ thiếu lành mạnh thì hãy thay thế bằng một vài viên kẹo cao su không đường.

    2. Khi nào có thể nhai kẹo cao su để giảm cân

    keo cao su giam cân

    Câu trả lời là bạn nên nhai kẹo khi có cảm giác thèm ăn không đúng bữa (rảnh rỗi sinh cơn đói).

    Nhai một cái kẹo cao su sau bữa ăn có thể cũng rất tốt bởi nó có thể giúp bạn làm sạch các mảng bám, thơm miệng và tiêu hóa thức ăn tốt hơn.

    Luôn để trong túi một vài cái kẹo cao su sẽ giúp bạn tự bảo vệ bản thân khỏi những món ăn vặt hấp dẫn, đầy cám dỗ.

    Bạn cũng có thể bỏ một cái kẹo cao su vào miệng khi đang nấu thức ăn để khiến bạn không buồn miệng và bắt đầu ăn gì đó làm tăng cân.

    Bằng những việc như vậy, mỗi ngày bạn có thể đốt cháy được 50 caloris đã thu nạp vào cơ thể.

    Tuy nhiên, cách này không thể giúp bạn giảm cân một cách rõ rệt, nhanh chóng chỉ khi mà bạn ăn uống một cách lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Hãy tạo ra những thay đổi nhỏe trong phong cách sống như leo cầu thang thay vì đi thang máy, dắt chó đi dạo, tự nấy ăn và dọn dẹp những lộn xộn có thể giúp bạn có một sức khỏe tốt hơn.

    Nghiên cứu từ đại học Rhode Island cho hay: Người nhai kẹo cao su trước mỗi bữa ăn trưa sẽ ăn lượng thức ăn ít hơn 68 calo so với bình thường. Việc nhai singum giúp ta ít có cảm giác thèm ăn hơn, từ đó, hạn chế dung nạp năng lượng từ những thức ăn có nhiều calo.

    Qua đó, ta có thể khẳng định: Ăn kẹo cao su không những không khiến bạn mập lên, ngược lại, chúng giúp bạn giảm cân nhờ việc ức chế cảm giác thèm ăn trong cơ thể.

    3. Gợi ý cách nhai kẹo 

    Nếu bạn thực sự đói, hãy ăn một bữa nhẹ lành mạnh với một số loại rau, hạt và quả mọng. Nhưng nếu đó là tâm lý thèm đồ ăn vặt và đồ ngọt, việc nhai kẹo cao su sẽ giúp ích cho bạn.

    Khi đang xem tivi, chơi game, bạn có thể ăn hết túi khoai tây chiên, bỏng ngô trong vòng 15 phút dù không đói. 100g đồ ăn vặt có khả năng bổ sung thêm 500 kcal. Lúc này, bạn nên chuẩn bị ít kẹo cao su không đường, ít phẩm màu. 

    Nhai kẹo cao su kết hợp đi bộ đốt cháy thêm 0,4-6 calo trong 15 phút. Đây không phải sự tiêu hao calo lớn nhưng vẫn có giá trị.  

    Tuy nhiên, bạn không nên ăn nhiều kẹo cao su vì không có gì là tốt cho sức khỏe nếu lạm dụng quá mức, ngay cả khi chúng ta nói về việc ăn kiêng và tập thể dục.

    2. Các lợi ích khác của việc nhai kẹo cao su

    nhai keo cao su

    Giảm cảm giác đói 

    Chỉ riêng chuyển động nhai cũng có thể giúp bạn kiểm soát cơn đói, đặc biệt nếu bạn thích ăn vặt. Bên cạnh đó, sau 10 giờ nhịn ăn, nhai kẹo cao su có hiệu quả tương tự như một thức uống giàu calo, giúp bạn bớt đói.

    Giảm lượng calo hấp thụ

    Khi ăn kiêng, chìa khóa để giảm cân là lượng calo tiêu thụ bị thâm hụt, để giảm khoảng 1 kg/tuần. Nhai kẹo cao su giữa bữa sáng và bữa trưa không chỉ giúp bạn tránh ăn vặt mà còn khiến bạn ăn ít hơn khoảng 70 calo trong bữa trưa. 

    Đọc thêm: 20 loại thực phẩm đốt mỡ thừa và calo hiệu quả nhất bạn cần biết

    Tăng lượng calo đốt cháy

    Một thanh kẹo cao su sau bữa ăn có thể giúp bạn đốt cháy thêm 3-5% tổng lượng calo hấp thụ. 

    Tất nhiên, không phải tất cả những người tham gia nghiên cứu đều tìm thấy lợi ích giảm cân như nhau. Một số người nói rằng kẹo cao su không hiệu quả đối với họ. Số khác có thể nhai kẹo cao su và trải qua một ngày làm việc mà không nghĩ đến một bữa ăn nhẹ nào. 

    Kẹo cao su còn có một số tác dụng khác như tăng cường vệ sinh răng miệng khi kích thích tuyến nước bọt của bạn, làm sạch miệng sau bữa ăn, trung hòa axit. 

    Cải thiện trí nhớ, giúp tập trung

    Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng kẹo cao su làm tăng hiệu suất não bộ. Các chức năng nhận thức như khả năng ghi nhớ, tập trung và thời gian phản ứng được cải thiện khi nhai kẹo. Nhai kẹo cao su có thể tăng cường lượng máu lên não bộ khoảng 25% đến 40%. Tăng lượng máu lên não cũng tức là tăng lượng oxy lên não và do đó sẽ giúp bạn tập trung hơn.

    Cải thiện sự tỉnh táo

    Khi bạn cảm thấy mệt mỏi trong công việc thì việc nhai kẹo gum sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn và tràn đầy năng lượng hơn bởi vì làm tăng lưu lượng máu và oxy đến não. Hành động nhai kẹo làm kích thích thần kinh, tác động lên sự điều khiển dây thần kinh vận động và kết quả là giúp bạn tỉnh táo hơn.

    Giải tỏa căng thẳng và lo âu

    Các chuyên gia tâm lý từ lâu đã biêt rằng nhai kẹo cao su sẽ làm giảm căng thẳng lo âu vì sẽ giúp cơ thể giải phóng ra hormone cortisol. Khi bạn nhai kẹo trong các tình huống căng thẳng, bạn sẽ cảm thấy bình tĩnh và giảm lo lắng. Thực tế nhai kẹo cao su là một sự thay thế tốt cho các thói quen bạn thường làm khi lo lắng như rung chân hay cắn móng tay.

    Phòng ngừa sâu răng

    Cách tốt nhất để phòng sâu răng là chải răng hàng ngày, nhưng không phải lúc nào cũng có thể chải răng ngay sau bữa ăn được. Nhai kẹo gum không đường là cách thay thế tốt cho việc chải răng để tránh sâu răng. Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ khuyến nghị rằng nhai kẹo gum không đường trong 20 phút sau bữa ăn được chứng minh là làm giảm sâu răng và bệnh nha chu, đồng thời giúp củng cố men răng. Điều duy nhất bạn phải chắc chắn đó là loại kẹo mà bạn nhai là loại không đường.

    Giảm trào ngược và ợ nóng

    Với một số người thì việc nhai kẹo cao su sau bữa ăn sẽ giúp làm giảm tình trạng trào ngược axit và ợ nóng bằng cách làm giảm lượng axit trong thực quản và tăng sản xuất nước bọt trong miệng. Tuy nhiên hãy tránh hương vị bạc hà vì có thể làm tăng mức axit và làm cho triệu chứng ợ nóng tệ hơn.

    Cải thiện hơi thở thơm tho hơn

    Nhai kẹo cao su kích thích tiết nước bọt gấp khoảng 10 lần bình thường, vì vậy là biện pháp hiệu quả để làm giảm chứng khô miệng cùng với những vấn đề và cảm giác khó chịu đi kèm với hội chứng này như vấn đề hôi miệng. Nhai kẹo cao su sẽ giúp bạn lấy lại hơi thở thơm tho tức thì!

    Giúp cai nghiện thuốc lá

    Kẹo gum nicotine là chất ngăn chặn việc hút thuốc lá bằng cách cung cấp một lượng thấp nicotine để giúp bạn bỏ thuốc lá và giảm bớt các dấu hiệu vật lý của triệu chứng cai nghiện. Ngoài ra, nhai kẹo có thể giúp làm giảm ức chế khi bạn muốn hút thuốc lá.

    3. Nguy cơ của việc lạm dụng việc nhai kẹo cao su

    tac hai nhai keo cao su qua nhieu

    Như đã nói ở trên việc ăn quá nhiều kẹo cao su có thể gây ra các tình trạng không tốt. Dễ gặp phải hậu quả ngược nếu quá lạm dụng việc nhai kẹo cao su để giảm cân.

    Hình thành các nếp nhăn ở mặt

    Một nghiên cứu cho thấy rằng việc nhai kẹo cao su về bản chất cũng là một hình thức vận động cơ mặt, từ đó giúp bạn có một khuôn mặt thon gọn hơn, làn da cũng lán mịn hơn. Thế nhưng, việc nhai kẹo singum nhiều lần trong một thời gian dài với tần suất liên tục lại chính là căn nguyên gây ra các nếp nhăn ở mặt. Nhai càng nhiều, các nếp nhăn xuất hiện càng dày đặc.

    Dễ bị biến dạng cơ hàm

    Nhai kẹo singum hơn 15 lần trong ngày có thể gây ra hiện tượng banh hàm rất mất thẩm mỹ

    Các bác sĩ cũng cho biết thêm, việc bắt cơ hàm làm việc liên tục trong ít nhất là 10 phút sẽ khiến chúng chịu áp lực như một bài tập vận động thực thụ. Và kết quả là, cơ hàm dễ trở nên cứng ngắn, khó nhai hơn và về lâu dài của phụ nữ trở nên nam tính, góc cạnh hơn.

    Các vấn đề về tiêu hóa

    Mới đây, hai bệnh nhân người Đức đã phải nhập viện sau khi phát hiện bị tiêu chảy. Bác sĩ cũng đưa ra kết luận, tình trạng rối loạn tiêu hóa ở những bệnh nhân này có thể do nhai kẹo cao su liên tục với tổng số 20 cây mỗi ngày.

    Tương tự trường hợp trên, một người phụ nữ 21 tuổi cũng bị đau bụng liên tục, trung bình cô ấy đi phân lỏng đến 12 lần trong ngày. Theo kết quả kiểm tra, tình trạng này xảy ra do hàm lượng sorbitol quá cao. Khi được hỏi, người phụ nữ này đã thừa nhận rằng mỗi ngày đã ăn đến khoảng 10 que kẹo cao su, tương đương với 18-20g sorbitol chỉ để giảm cân.

    Thần kinh bị tác động

    Nhai kẹo cao su nhiều tương đương với việc bạn phải hấp thụ lượng thủy ngân khá cao. Đó cũng là lúc xảy ra các vấn đề thần kinh, các bệnh mãn tính. Cũng chính vì lý do này mà bạn cần kiểm soát mức độ ăn kẹo để tránh xảy ra những hệ lụy như thế này.

    Dễ gây hại bởi chất làm ngọt

    Một trong số những chất làm ngọt được mang tên aspartame, sau khi xâm nhập vào cơ thể được chuyển hóa thành chất gây ung thư. Ngoài ra, chúng có thể khiến bạn tăng cân bởi hàm lượng đường khá cao. Các chuyên gia cũng khuyến cáo bạn chỉ nên sử dụng kẹo singum không đường thay vì loại kẹo ngọt.

    Nhai singum giảm cân về bản chất cũng không phải là xấu bởi ngoài việc giúp tạo hơi thở thơm mát thì chúng cũng giúp ngăn chặn cơn thèm ăn nữa. Điều quan trọng nhất vẫn là chọn loại kẹo không đường, chỉ nhai với tần suất vừa phải và đặc biệt hơn nữa là cần kết hợp với một chế độ ăn uống lành mạnh, đặt mục tiêu để đảm bảo rằng bạn không bỏ cuộc giữa chừng.

    4. Hướng dẫn chọn kẹo cao su

    1. Chọn kẹo cao su không đường

    Nó có liên quan đến việc tăng cảm giác no và bởi vì nó được làm bằng rượu đường chứ không phải đường, nên lượng calo “rất nhỏ”, Gans nói. (Kẹo cao su không đường thường chứa ít hơn 5 calo mỗi miếng; kẹo cao su thông thường có thể dao động từ 10 đến 25 calo).

    Nhai kẹo cao su không đường cũng có lợi cho răng: Nó làm tăng dòng chảy của nước bọt, do đó rửa trôi axit do vi khuẩn tạo ra trong mảng bám, làm giảm nguy cơ sâu răng, theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ.

    2. Chỉ nhai kẹo cao su năm hoặc sáu miếng mỗi ngày

    Mặc dù hầu hết mọi người có thể dung nạp kẹo cao su với lượng đường nhỏ, nhưng quá nhiều có thể dẫn đến đầy hơi và tiêu chảy, Planells giải thích.

    Rượu đường còn có tên gọi như sorbitol, mannitol và xylitol, và chúng không được hấp thụ tốt, điều này giải thích tại sao chúng cung cấp ít calo hơn đường. Nhưng sự hấp thụ kém của chúng cũng giải thích tác dụng nhuận tràng tiềm năng khi tiêu thụ vượt mức.

    “Chúng tôi không gợi ý rằng bất cứ ai cũng nên nhai kẹo cao su cả ngày”, Gans nói. Nếu bạn muốn nhai kẹo cao su, cô ấy khuyên bạn nên ăn một miếng vào buổi sáng, một miếng khác sau bữa trưa, có lẽ là một miếng khác giữa bữa trưa và bữa tối, và có thể là một miếng khác sau bữa tối. Tuyệt đối không nhai quá 6 miếng mỗi ngày bạn nhé!

    3. Để sẵn một gói kẹo cao su trong túi, ví hoặc cặp của bạn

    Điều này có thể giúp bạn ăn ngay khi bạn cần nó nhất. Hơn nữa, một hoặc hai gói kẹo cao su cũng có thể hữu ích khi bạn cần có một hơi thở thơm tho ngay lập tức. Cũng tiện phải không nào?

    Sản phẩm khuyên dùng
    LiveFi Push-Up Tranning Pro 18in1

    Bộ Dụng Cụ Hít Đất Và Tập Luyện Thể Thao Chuyên Nghiệp LiveFit

    Bộ dụng cụ hít đất và tập luyện thể thao chuyên nghiệp LiveFit Ultimate Push-Up Training System 18in1 là sản phẩm được các chuyên gia GYM đánh giá rất cao và tính hiệu quả và khả năng linh hoạt các bài tập trong một thiết kế thông minh nhỏ gọn, kiểu dáng đơn giản, tiện lợi, có thể tháo lắp dễ dàng giúp bạn tập thể dục mọi lúc mọi nơi. Cho dù bạn đang ở nhà, tại văn phòng, hoặc đi công tác...

    4. Nếu bạn không thích kẹo cao su thì vẫn có giải pháp khác

    Nếu bạn không thích kẹo cao su, không cần lo lắng bởi có những thứ khác có thể hữu ích cho bạn đấy! Chẳng hạn như một tách cà phê hoặc trà có vị ngọt nhẹ với một muỗng cà phê đường hoặc một miếng nhỏ sô cô la.

    Giảm cân hiệu quả và an toàn thực chất cần một sự nỗ lực liên tục trong việc ăn uống và tập luyện! Kẹo cao su chỉ là một cách để giúp bạn nhanh đạt được mục tiêu đó.

    Bên cạnh đó, quý vị có thể kết hợp dùng thêm cà phê để giảm cân, bởi một nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng, việc dùng loại đồ uống này khá an toàn, có thể giúp cơ thể bạn đốt mỡ thừa nhanh hơn. 

    Lời kết

    Nhìn chung, kẹo cao su được coi là an toàn. Tuy nhiên trong kẹo cao su thường có chất làm ngọt nhân tạo. Dù được phê duyệt mức độ an toàn nhưng loại chất này có thể liên quan đến bệnh tiểu đường, sức khỏe đường ruột kém và các bệnh khác. 

    Nếu ăn kẹo cao su quá nhiều và quá thường xuyên thì sẽ cực kì không tốt cho sức khỏe của bạn. Tác hại của kẹo gum có thể kể đến như là bị viêm loét dạ dày do tình trạng thừa axit vì nhai kẹo cao su tương tự hoạt động ăn, tuy nhiên dịch vị được tiết ra trong tình trạng dạ dày không được cung cấp thức ăn. Do đó, bạn nên hạn chế dần thói quen nhai kẹo cao su và tránh lạm dụng việc nhai keo cao su mọi lúc mọi nơi nha!

    Nguồn tổng hợp

    Chủ đề liên quan

    Ưu đãi dành cho bạn
    policies_icon_1.png

    GIAO HÀNG MIỄN PHÍ

    TP.HCM : ĐH trên 600.000đ
    Toàn quốc : Xem tại đây
    policies_icon_2.png

    QUÀ TẶNG HẤP DẪN

    Nhiều ưu đãi khuyến mãi hot
    Quà tặng khách hàng thân thiết
    policies_icon_3.png

    UY TÍN & CHẤT LƯỢNG

    100% sản phẩm chính hãng Thanh toán khi nhận hàng
    policies_icon_4.png

    HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

    Hotline: (028) 22 00 2222
    T2-T7: 8:00-18:00

    CÔNG TY CỔ PHẦN FHB VIỆT NAM - IFITNESS.VN - FITNESS FOR SUCCESS
    Trụ sở chính: B-00.02 Sarica, KĐT Sala, Đường D9, P. An Lợi Đông, TP. Thủ Đức, TP. HCM
    Điện thoại: (028) 22.00.2222 - Email: cskh@fhb.vn
    Mã số doanh nghiệp: 0314855038 do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cấp ngày 23-01-2018

    *Các sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh